Institut Regija Evrope (IRE) održao je 29. marta 2017 godine u Banjaluci (Bosna i Hercegovina) svoju šestu konfereciju na temu „Green & Sustainable Mobility“, koja se odvijala u Narodnoj skupštini Republike Srpske. IRE je u prethodnim godinama već održao u pet drugim zemljama konferencije mobilnosti, koje pokazuju značaj i interesovanje za ovu temu širom Evrope.
U današnje vrijeme, većina evropskoj stanovništva živi u urbanim centrima. Rast stanovništva, uticaj emisija kao i bolji kvalitet života su faktori sa kojima gradovi moraju da se pozabave, kako bi omogućili dugotrajnu budućnost sa minimalnom ekološkom štetom.
Održivost životne sredine je osnovni princip „pametnih i zelenih gradova“. Kako bi se kvalifikao kao održiv, gradu je potrebno koncetrisati se na tehnološko poboljšanje i rekonstrukciju javnih mjesta, kaže predsjednik IRE dr Franc Šausberger na početku konferencije. Infrastrukturni projekti definišu budućnost grada. Dobar i održivi sistem saobraćaja ne jača samo zajednicu i ekonomiju, nego i vezu sa evropskom transportnom mrežom, rekao je Nedeljko Čubrilović, Predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske.
„Danas ne govorimo samo o Banjaluci, nego o svim gradovima koji žele da se razviju u zelene i održive gradove“, rekao je gradonačelnik Banjaluke Igor Radojičić. Važno je da se definišu zajednički projekti, kako bi se radilo prema Master Mobility planu Evropske unije. Iako je Banjaluka poznata po svojim zelenim alejama i drveću, ona mora da se suoči sa posljedicama poplava 2014. godine, upravljanjem otpadom, emisijama CO2 kao i osnovnim problemima u saobraćaju. Glavni problem su troškovi, koji grad ne bi mogao da podnese. Grad želi da se razvija u pravcu Ljubljane, koja je 2016. godine nosila naziv „Green Capital“ (= zeleni glavni grad), dodao je gradonačelnik Igor Radojičić.
„Izabrali smo evropski put“, rekla je Nataša Kostić, pomoćnica Ministra saobraćaja i veza Republike Srpske, stoga bi održiva mobilnost i kvalitet života trebalo da bude u centru zbivanja. Met Fild, šef političkog sektora Delegacije Evropske unije u Bosni i Hercegovini, naglasio je potrebu podrške javnim prostorima i ekološkom prevozu. Glavni cilj bi bio da se obezbijedi bezbjedan, održiv i ekološki prevoz u urbanim i ruralnim sredinama. Sada je i moguće smanjenje emisija i zagađivača, jer saobraćaj više ne zavisi od CO2 motora.
Najbolji primjeri iz Minhena, Beča i Ljubljane su predstavljeni velikoj publici tokom panela. Matjaž Vrčko, iz slovenačkog Ministarstva za infrastrukturu, izvještavao je o strategijama o ocjenjivanju i finansijskim planovima, koji su neophodni za uspješan napredak. Na primjer, ne moraju samo troškovi za izgradnju autoputeva, željeznica i prevoza biti uračunati, već i za održavanje istih. Komercijalna banka a.d. iz Beograda nudi za to ekološki koncept za podizanje svijesti o održivosti, objasnio je direktor dr Aleksander Piker. Važno je znati koji način finansiranja je potreban i za koju svrhu. Komercijalna banka je potpisala sporazum sa EU vrijedan više od 10 miliona evra, koji su namijenjeni kreditima za održive projekte.
Koncept grada Beča se zasniva na meta-strategiji, koja se bazira prije svega na kvalitetu života, inovacijama i tehnološkom razvoju. „Svaki drugi projekat se nadovezuje na ovu meta-strategiju“ rekla je dr Pamela Muhlman od Tina Wien, agencije za „Smart City“ Beč. Ovaj koncept je izuzetno uspješan model, jer je Beč po osmi put za redom izabran za grad sa najboljim kvalitetom života na svijetu. Da bi bili uspješni kao Beč, nije dovoljno da se ugledate na bečki koncept, jer svaki grad ima jedinstvenu topografiju za koju treba individualno razvijen koncept, istakao je Ing. Georg-Fridrih Kopen, direktor sektora za mobilnost u Minhenu. Grad Minhen više od 50 godina radi na svojoj strategiji mobilnosti. Za ostale gradove je dakle teško stići tako dugu istoriju. Pored toga, dodala je Elena Marhigiani, profesorka na Građevinskom i Arhitektonskom fakultetu na Univerzitetu u Trstu u Italiji, potrebno je da se uzme u obzir ponuda saobraćaja sa svim njenim aspektima, uprkos geografskim barijerama. Trst je okružen planinama i morem, i ipak ima vrlo dobar sistem bicikala, zahvaljujući E-biciklama.
„Da bi se obezbjedila održiva strategija za Banjaluku, bliska saradnja na lokalnom i regionalnom nivou je neophodna“, naglašava Slaviša Sandić, šef Odjeljenja za saobraćaj i puteve grada Banjaluke. Grad je blisko sarađivati sa regionalnim nivoom, kako bi se riješili problemi infrastrukture i obezbijedio stabilan tranzitni put do centralne i zapadne Evrope, od kojeg će takođe i ekonomija imati koristi. Sve reforme i strategije će služiti ne samo gradu i njegovim građanima, nego će takođe imati pozitivan uticaj na konkurenciju, i samim tim su korak dalje ka EU.
Izvor: www.institut-ire.eu